Pojezierze Drawskie

1-3 maja 2009
Piła – Borne Sulinowo – Czaplinek – Kalisz Pomorski – Krzyż Wielkopolski

Na rozpoczęcie sezonu 2009 trasa, która dała możliwość poznania najpiękniejszych okolic pojezierza Drawskiego. Prowadziła drogami o małym natężeniu ruchu i różnym stopniu trudności. Można było zobaczyć stosunkowo mało znane i jeszcze nie zadeptane przez turystów miejsca. Dla chętnych były trasy alternatywne, dłuższe, o większym stopniu trudności.
Wzięlo w niej udział 70 osób.

Organizatorzy: Jan Morawski i Ewa Świderska
jan.morawski@gmail.com , info@bicycle.pl

1 maj (piątek)
Piła – Borne Sulinowo
(szlakami Wału Pomorskiego, 70-80 km)

12:30 – zbiórka przy Dworcu Głównym PKP Piła
Powitanie, rozdanie map, omówienie trasy, przyjęcie bagaży. Po omówieniu spraw organizacyjnych – start.

20:00 – ognisko

Nocleg: szkoła podstawowa im. Jana Nowaka-Jeziorańskiego, ul. Bolesława Chrobrego 25, 78-449 Borne Sulinowo
(sala gimnastyczna, należy mieć swój śpiwór i materac)

2 maja (sobota)
Borne Sulinowo – Czaplinek – jezioro Drawsko – Złocieniec – Kalisz Pomorski
(ok. 90 km, do wyboru różne warianty trasy o różnym stopniu trudności)

9:00 – map meeting
Spotkanie, omówienie trasy i rozdanie map.

do 10.30 – zdanie bagaży

20:00 – ognisko

Nocleg: szkoła podstawowa im. Kornela Makuszyńskiego, ul. Błonie Kaszubskie 2, 78-540 Kalisz Pomorski
www.spkaliszpom.edupage.org
(sala gimnastyczna, należy mieć swój śpiwór i materac)

3 maja (niedziela)
Kalisz Pomorski – Drawieński Park Narodowy – Krzyż Wielkopolski
(ok. 60 km, różne warianty trasy o różnym stopniu trudności do wyboru)

9:00 – map meeting
Spotkanie, omówienie trasy i rozdanie map.

do 10.30 – zdanie bagaży

14.00-17.00 – odbiór bagaży przed stacją PKP Krzyż

INFORMACJE ORGANIZACYJNE

Koszt uczestnictwa – 80 zł/os.
Opłata będzie pobierana na miejscu. W przypadku zgłoszenia się małej (poniżej 25) liczby uczestników opłata może być nieco wyższa.

Opłata zawiera:
– noclegi (śpiwór, matę do spania, ew. inny sprzęt kempingowy należy mieć ze sobą)
– transport bagaży
– mapy (ksero) z zaznaczoną trasą
– 2 x ognisko – prowiant zapewnia organizator

CHARAKTERYSTYKA TRASY

Dzień 1

Wał Pomorski – system obronnych umocnień III Rzeszy, rozpoczynający się wokół wsi Bukowo Morskie (nieopodal Darłowa), ciągnący się przez Polanów, Szczecinek, Wałcz, Drezdenko do Santoka, gdzie łączył się z fortyfikacjami Międzyrzeckiego Rejonu Umocnionego. Najsilniej umocniony był obszar w okolicach wsi Zdbice i Nadarzyce. Fortyfikacje wokół Nadarzyc uzupełnione zostały o sztuczne spiętrzenia wody, istniejące do dzisiaj i noszące nazwę Zalewów Nadarzyckich.

Podróż zaczynamy w Pile, kierując się do położonej w połowie drogi między Piłą a Wałczem wsi Skrzatusz. We wsi znajduje się diecezjalne sanktuarium maryjne z barokowym kościołem zbudowanym w latach 1687-94 jako wotum za odsiecz wiedeńską. Jedziemy na północ, w kierunku wsi Czechyń w wzdłuż rzeki Piławy. Doliną Piławy zmierzamy leśnymi drogami do wsi Szwecja, założonej w końcu XVI wieku i nazwanej na cześć macierzystego kraju ówczesnego monarchy, Zygmunta III Wazy. W czasie walk o Wał Pomorski w miejscowej szkole kwaterowało dowództwo 1 Armii WP. Dalej również doliną Piławy mijając Zdbice zmierzamy do Nadarzyc. Zwolennicy „szosowego połykania kilometrów” mogą wybrać nieco dłuższą asfaltową drogę przez Sypniewo, biegnącą charakterystyczną dla Pomorza aleją starodrzewu. Za Nadarzycami jedziemy wzdłuż zalewów nadarzyckich, skąd już niedaleko do pierwszego noclegu w Bornem Sulinowie.

Borne Sulinowo – miasto założone na początku lat trzydziestych ub. wieku na potrzeby największego w ówczesnych Niemczech poligonu i szkoły artyleryjskiej. Prace przy budowie miasteczka zbiegły się w czasie z tworzeniem umocnień Wału Pomorskiego, a wojskowy charakter osady widoczny jest do dzisiaj w pruskiej “architectura militaris”. Najbardziej okazałą pozostałością po gospodarzach z Wehrmachtu jest zlokalizowany przy ul. Chabrowej Dom Oficera – kasyno oficerskie, sale wykładowe i miejsce różnorakich uroczystości zarówno do 1945 r. jak i za czasów gospodarzenia Witebsko–Nowogrodzkiej Gwardyjskiej Dywizji Zmechanizowanej (do 1992). Znajdujący się w okolicach miasta poligon służył za miejsce ćwiczeń wyżej wzmiankowanej dywizji jak i za miejsce stacjonowania rakiet średniego zasięgu z głowicami jądrowymi, po których zachowały się silosy startowe. Szata leśna na terenie dawnego poligonu skutkiem działalności wspomnianych gospodarzy uległa zniszczeniu, a gdzieniegdzie wręcz powstał step. “W zamian” niejako można podziwiać, szczególnie jesienią, jedne z największych w Polsce wrzosowisk, np. położone koło wsi Kłomino Wrzosowiska Kłomińskie zwane czasami “Diabelskimi”. Na skraju miasta od strony Szczecinka i Krągów usytuowany jest powojenny cmentarz, którego charakterystycznym obiektem jest monument przedstawiający wyciągniętą w górę rękę z pepeszą – za czasów “gwardyjskich” umiejscowiony w centrum miasta. W mieście odbywają się co roku (cyklicznych imprez jest więcej) zjazdy entuzjastów pojazdów militarnych i międzynarodowe zawody mikrolotów (mikrosamoloty i mikrośmigłowce).
Największą atrakcją najmłodszego w Polsce miasta jest położenie wśród lasów i na brzegu czystego jeziora Pile. Na półwyspie między zatokami Cichą i Zachodnią punkt widokowy z panoramą jeziora.

Dzień drugi

Wyjeżdżamy z Bornego Sulinowa w kierunku wsi Łubowo. We wsi neogotycki kościół z połowy XIX w., w którym można zobaczyć gotycki tryptyk przypisywany przez historyków sztuki szkole Wita Stwosza, a przez niektórych samemu Mistrzowi. Miłośnicy górskiego hardcoru i górskich pejzaży znajdą coś dla siebie jadąc przez wieś Rakowo i Sikory wprost do Starego Drawska. Mało uczęszczaną drogą w kierunku wsi Czarne jedziemy do Czaplinka. Z Czaplinka niegdysiejszym Szlakiem Solnym jedziemy do wsi Stare Drawsko, dawnego Drahimia położonego na przesmyku między jeziorami Drawsko i Żerdno. Przy drodze ruiny zamku templariuszy, później joannitów. Jeśli zjedziemy nad brzeg jeziora Drawsko, zobaczymy jedną z największych w kraju wysp śródlądowych – Bielawę. Szlakiem Solnym dojeżdżamy do wsi Kluczewo, gdzie skręcamy w kierunku Grabinka i dalej Warniłęgu, przed którym zobaczymy malowniczy widok na zatokę jeziora Drawskiego. W okolicach wsi Chlebowo skręcamy na jedyną w kraju ścieżkę rowerową, poprowadzoną dawną linią kolejową z Połczyna Zdroju do Złocieńca.

Złocieniec – zachowany układ urbanistyczny starego miasta i nieco kamienic z przełomu XIX i XX w., np. wschodnia pierzeja rynku. Pośrodku rynku klasycystyczny ratusz z XIX w. Opodal gotycki kościół pw. Wniebowzięcia NMP z XV w. przebudowany w drugiej połowie XIX w. w stylu neogotyckim, z którego to okresu pochodzi wieża.

Kalisz Pomorski – nazwa miasta wywodzi się od osiedleńców z okolic Kalisza nad Prosną, osadzonych tu w połowie XIII w. przez wielkopolskiego księcia Przemysła I. W parku nad Drawicą pozostałości XIV-wiecznego zamku Wedlów, wielokrotnie przebudowywanego przez kolejnych właścicieli. Pośrodku rynku rokokowy kościół pw. Matki Boskiej Królowej Polski, powstały w drugiej połowie XVIII w. Z dawnej zabudowy miasteczka zachowały się nieliczne kamieniczki z przełomu XIX i XX w. W pobliżu stadionu miejskiego nad jeziorem Młyńskim leśna ścieżka edukacyjna z ogromnym “kamieniem szlifierskim”; wedle tradycji mieszkańcy miasta przy jego pomocy szlifowali języki kłamcom i gburom, co miało nawracać wspomnianych złoczyńców na drogę prawdy i uczyć grzeczności.

Dzień trzeci

Wyjeżdżając z Kalisza Pomorskiego kierujemy się na wieś Biały Zdrój, w której skręcamy w leśną asfaltową drogę, między jeziorami Krzywe i Szerokie. Przejeżdżamy przez letniskową wieś Dominikowo, po czym jedziemy w kierunku jednego z najmłodszych w naszym kraju parków narodowych: założony w 1990 roku Drawieński Park Narodowy chroni najcenniejsze przyrodniczo i krajobrazowo obszary Puszczy Drawskiej. Przeszło 80% obszaru porastają sosnowe i mieszane lasy, wśród których jest 95 enklaw ponad 120 letnich starodrzewów.
Za wsią Głusko można zobaczyć zbudowaną w pierwszych latach XX wieku elektrownię wodną „Kamienna”, usytuowaną na Drawie. Dojeżdżamy do wsi Stare Osieczno, zaraz za wsią skręcamy w leśną drogę prowadzącą w kierunku ostatniego punktu wyprawy, miasta Krzyż Wielkopolski.