Bułgaria

opracowali Sebastian Chojnowski i Katarzyna Kuncewicz-Jurek
bommbel@o2.pl , kasiakuncewicz@poczta.onet.pl

19.08, niedziela (82 km)
Vama Veche – przejście graniczne rumuńsko-bułgarskie – 6 km Durankulak – 11 km Vaklino (za miejscowością znak zakazu ruchu rowerów, trzeba więc znaleźć drogę szutrową, która za mostem i lasem skręca w lewo po 500 m) – 17 km Krapec (ok. 1,5 km za miastem możliwość przejazdu drogą polną w lewo, tuż za grupą drzew na lekkim wzniesieniu, kierować się na zabudowania wzdłuż linii energetycznej) – 22 km Ezerec – 29 km Šabla – 34 km N. Šabla (latarnia morska, wydobywa się tu ropę, więc od morza śmierdzi) – 39 km Tjulenovo – 43 km Kamen brjag – 48 km Sveti Nikola – 51 km (przed zjazdem do Rusałki, po prawej stronie, punkt widokowy) – 70 km Balgarevo – 75 km Kavarna – 82 km Tuzlata
(w lewo drogowskaz na kemping, na którym jest plaża, prysznice, WC, dwa bary, restauracja, możliwość grillowania, źródło wody mineralnej)

DURANKULAK
W pobliżu znajduje się Jezioro Durankułaszkie, które jest naturalnym limanem – posiada dwa źródła wody: słodkiej oraz słonej, czemu zawdzięcza lekko słonawy smak. Na wyspie znajduje się bułgarska Troja – Świątynia Kibeli, nekropolia sprzed 2500 lat. Można tutaj również znaleźć pozostałości osady sprzed ponad 7 tys. lat.

KRAPEC
Mała miejscowość rybacką położona nad Morzem Czarnym. Region ten należy do najczystszych w Bułgarii. Wioskę otaczają ekologiczne pola z uprawą zbóż, warzyw oraz liczne jeziora będące rezerwatami przyrody. Piękne piaszczyste plaże oraz wydmy.

ŠABLA
Liczy około 4 tysięcy mieszkańców. Od centrum miasta do wybrzeża jest jeszcze około 3 km. Turystów jest niewielu a woda bardzo czysta.
W bliskiej odległości od brzegu Morza Czrnego znajduje się Jezioro Szableńskie, obfitujące w różnorodność gatunków dzikich gęsi. Doskonałe miejsce na wędkowanie. Błoto z tego jezioro uznawane jest za lecznicze.

N. ŠABLA
Na przylądku Šabla znajduje się najstarsza na wybrzeżu Morza Czarnego latarnia morska (1856). Niedaleko odnaleziono także ruiny twierdzy bizantyjskiej z IV w.

TJULENOVO, KAMEN BRJAG
Spokojne, niewielkie miejscowości ze sklepikami jak za czasów PRL-u. W Kamen brjag, jak sama nazwa wskazuje, kamieniste wybrzeże, ładne.

SVETI NIKOLA
Sympatyczna, zadbana miejscowość, dużo drzew akacjowych, kwiatów.

BALGAREVO
Miejscowość z przyjemnym klimatem, fajne knajpki, bardzo tanie arbuzy.

KAVARNA
Muzeum miejskie. Przyjemny park, gdzie można pograć w szachy. Kantor w banku, rynek warzywny, WC 0,20 lewa, plaża, źródła wody mineralnej.

20.08, poniedziałek (71 km)
Tuzlata – 7 km Balčik (podjazdy: 11,5 % – 300 m, 10% – 200 m, drogowskaz „Albena 8 km” w lewo, ok. 500 m podjazdu) – 15 km Albena (od Balčika spory ruch samochodowy, dużo turystów, podjazdy, na rondzie w lewo skos, ok. 2 km zakazu ruchu rowerów) – 17 km Kranevo (nie jechać drogą główną nr 9 E 87, tylko na początku miasta odbić w prawo, 2 km do skrzyżowania, w lewo na Warnę, spory podjazd, potem przyjemny zjazd) – 42 km Warna (plaża w Asparuhovo w kierunku na Galatę) – 62 km Priselci – 67 km Bliznaci (skręt w lewo) – 71 km Kamčija
(drogowskaz w lewo na kemping „Neptun”, łagodny zjazd wąskim asfaltem pośród drzew, dość kręty, obok rezerwat „Kamčija”, 300 m do plaży, na kempingu, łazienki z ciepłą wodą, sklep, dyskoteka)

BALČIK (Балчик)
Miejscowość liczy kilkanaście tysięcy mieszkańców, posiada dość długą i bogatą historię. Wielokrotnie przechodziła z rąk do rąk, co wpływało korzystnie na jej rozwój. Jedna z najmilszych na wybrzeżu, jest świetną bazą wypadową do zwiedzania okolicznych atrakcji jak Warna, Aładża Monastir, Iajla, Nos Kaliakra, Kamienny Las. Nie jest specjalnie zatłoczony i nie zatracił charakteru na rzecz turystów. Strome uliczki nadają miasteczku miły charakter. Charakterystyczna jest promenada nadmorska, wyposażona w liczne restauracje z niewygórowanymi cenami i dyskoteką w pobliżu największej atrakcji – ogrodu botanicznego. W ogrodzie znajduje się pałac rumuńskiej królowej Marii (charakterystyczny ze względu na występowanie budowli wielokulturowych chrześcijańskich i prawosławnych) i warta obejrzenia kolekcja kaktusów. Niestety cena dla cudzoziemców jest wysoka (nawet 20 leva przed sezonem za oba obiekty). Ale ogród wart zwiedzenia, założone na wzór Alhambry w Granadzie. Oprócz tego w Bałcziku znajduje się miejska galeria i ciekawe muzeum regionalne, kilka “czeszm” (obudowanych źródełek z pitną wodą), meczet, sąsiadujący w malowniczy sposób ze śmietnikiem, cerkiew Sv. Nikola, stara szkoła. Ceny ogólnie są przystępne; polecam restaurację w kształcie łodzi (obok promenady) oraz kawiarnię nieopodal bazaru, wartego zobaczenia, także ze względu na przesympatycznych sprzedawców. Uwaga na knajpę przy dworcu, ze spryskiwaczami; miło się siedzi pod prysznicem z kropelek w upalny dzień, ale jedzenie jest obrzydliwe i drogie. Wadą Bałcziku jest nieciekawa i dosyć kamienista plaża w pobliżu portu.

ALBENA (Албена)
Jeden z najbardziej znanych kurortów Bułgarii. Imię zawdzięcza bohaterce sztuki Yordana Yowkowa – Albenie obdarzonej niezwykłą pięknością. Rozwój miejscowości rozpoczął się w 1968 roku co sprawia, że jest on jednym z najbardziej nowoczesnych miejsc wypoczynku na bułgarskim wybrzeżu. Albena usytuowana jest 32 km na północ od Warny, oraz na 12 km na południowy-zachód od Bałczik, u podnóża wzgórz, na długim piaszczystym odcinku otwartej zatoki warneńskiej. W pobliżu miasteczka znajduje się las/rezerwat Baltata, który nadaje mu dodatkowego uroku. Las zwany jest także Batowa Góra – od rzeki Batowa, wzdłuż której rośnie. Lokalizacja jest wielkim atutem kurortu, dni są tu długie i słoneczne, a morze oraz las zapewniają odświeżające, wilgotne powietrze. Tutejsza piaszczysta plaża uznawana jest za jedna z piękniejszych na bułgarskim wybrzeżu. Jej długość wynosi około 5 km, a szerokość 30-100 m. Zejście do morza jest łagodne, woda długo nie przekracza głębokości 150 cm. Kurort posiada liczne restauracje, kafejki, dyskoteki, kluby nocne oraz kasyno. Zwolennicy sportu mogą korzystać z kortów, boisk, basenów czy też wybrać się na przejażdżkę konną. Ponadto przez sezon wiosenno-letni organizowane są różnego rodzaju festiwale, pokazy mody, koncerty oraz zawody. Albena nastawiona jest głównie na turystów z Niemiec, Anglii oraz Szwecji, ceny (wysokie w stosunku do innych miejscowości) bywa, że są podawane także w Euro.

KRANEVO
Nieduża miejscowość położona niedaleko stromych wybrzeży (stoki porastają ogrody i winnice), oddalona 24 km na północ od Warny, pomiędzy Złotymi Piaskami a Albeną. Położona przy niewielkiej zatoce z szeroką, piaszczystą plażą (długa 6 km, szerokość dochodzi do 150 m) w ekologicznie czystym i nieskażonym rejonie. Miasto wybudowane jest w miejscu starożytnej twierdzy, która została włączona do systemu obronnego między przylądkami Kaliakra i Emona. W restauracjach kosztować można wspaniałe potrawy tradycyjnej kuchni bułgarskiej, a wieczorami na gości czekają dyskoteki oraz restauracje z muzyką na żywo.

SV. SV. KONSTANTIN I ELENA (Св. св. Константин и Елена)
Z monastyru Świętych Konstantego i Heleny pozostała jedynie cerkiew. Miasteczko położone 9 km na północ od Warny. Niegdyś Drużba. Pomimo tego, że leży tuż obok gwarnych Złotych Piasków jest to spokojne uzdrowisko słynące z kąpieli leczniczych. Uroku dodaje wspaniała zieleń, w którą wkomponowane zostały hotele i pensjonaty. To doskonałe miejsce na popołudniowe i wieczorne spacery, podczas których można podziwiać przyrodę, wstąpić do regionalnej knajpki z muzyką na żywo (np. Bulgarska Svadba – Bułgarskie Wesele). Z roku na rok miasteczko coraz bardziej się zmienia, powstają hotele, baseny, knajpy. Św. Konstantyn możemy podzielić na dwie części: St. Elias Resort oraz Sunny Day Co. St. Elias Resort jest to teren należący do milionera, który wykupił ,,niewielką“ część tego kurortu, dzięki czemu miejscowość z każdym rokiem jest czystsza. Natomiast Sunny Day Co. jest starszą częścią Świętego Konstantyna, mamy tu kilka hoteli, baseny, oraz długą plaże. Na końcu stary port, od kilku lat w budowie!
W Sveti Konstantyn Polska posiada własne terytorium (niewielki skrawek gruntu), przekazane przez Bułgarię w podziękowaniu za pomoc humanitarną udzieloną po trzęsieniu ziemi w 1928 roku. Obecnie stoi na nim dom wypoczynkowy „Dom Polski”. Polacy byli wśród pierwszych turystów, którzy wypoczywali w Sveti Konstantin już w 1908 roku.
Jest to też najstarsza miejscowość wypoczynkowa na bułgarskim wybrzeżu. Odpoczywali tu mieszkańcy Warny jeszcze przed odzyskaniem niepodległości przez Bułgarię.

WARNA (Варна)
Opis w następnym dniu – rest day.

KAMČIJA (Камчия)
Ośrodek wypoczynkowy u ujścia rzeki Kamčija, położony w malowniczym miejscu. Wzdłuż wybrzeża wspaniałe warunki do kąpieli.
Rzeka Kamčija – długość od źródeł Goljamej Kamcziji – 244,5 km, powierzchnia zlewni – 5.358 km, średni przepływ – 26,29 mł/s. Źródła znajdują się na wysokości 710 m n.p.m. w paśmie górskim Lisa Płanina we wschodniej Starej Płaninie. Rzeka płynie na wschód, w okolicy Presławia zataczając łuk na północ i wracając do kierunku wschodniego. Przed Presławiem zasila sztuczny zbiornik Ticza. Po opuszczeniu gór Goljama Kamczija łączy się z Łudą Kamcziją, tworząc właściwą Kamcziję. Bagnista i często zalewana dolina dolnej Kamcziji tworzy krainę Łongoz z tropikalną florą i fauną. Jest najdłuższą i największą rzeką Bułgarii uchodzącą bezpośrednio do Morza Czarnego, 30 km na południe od Warny, koło wsi o tej samej nazwie. Największym dopływem Kamcziji jest Wrana.

21.08, wtorek
Dzień wolny. Zwiedzanie np. Warny, można dojechać busikami.

WARNA
Jest trzecim co do wielkości miastem w Bułgarii. Obecnie żyje tu ponad 300 000 mieszkańców. Powszechnie uznawana jest za morską stolicę Bułgarii. Usytuowana jest w północnej części bułgarskiego wybrzeża przy dłuższym brzegu Zatoki Warneńskiej. Ważny węzeł komunikacyjny. Posiada największy w Bułgarii port morski oraz drugie co do wielkości lotnisko. Wokół ulokowanych jest wiele kurortów i rezerwatów przyrody. Sama Warna jest ważnym ośrodkiem turystycznym i kulturalnym. W mieście można zwiedzać zabytki z różnych okresów jego historii. Są tam rzymskie ruiny, bizantyjskie fortyfikacje oraz zabytki architektury tureckiej. Dla Polaków ciekawy zapewne będzie pomnik-mauzoleum Władysława Warneńczyka.
Historia
Ślady pierwszych mieszkańców pochodzą z przed 12 000 lat. Poziom Morza Czarnego był wtedy o 60 m niższy niż obecnie. Stopniowe podnoszenie wody spowodowało zalanie wielu osad. Pierwsze ich ślady znaleziono w 1907 roku podczas budowy kanału łączącego jezioro Warneńskie z morzem. W 1921 roku przy budowie kanału między jeziorami Warneńskim i Bełosławskim znaleziono wiele przedmiotów użytku codziennego – kawałki glinianych naczyń, kamiennych siekier, narzędzi z kości oraz miedzi. W kolejnych latach dokonywano w okolicy coraz więcej odkryć archeologicznych. Ciekawym wykopaliskiem z 1970 roku, była trzymetrowa łódka wydłubana oraz wypalona z jednego kawałka dębu.
Z epoki brązu pochodzi nekropolia, odkryta przy brzegu jeziora Warneńskiego w 1970 roku. W setkach grobów znaleziono najstarsze na świecie złote przedmioty zrobione przez człowieka. Kunszt wykonania znalezionej złotej biżuterii świadczy o wysokim poziomie rozwoju cywilizacji zamieszkującej w tamtych czasach okolice Warny. Topienie lodowców spowodowało kolejne powodzie oraz zanik wybudowanych osad.
Po wielu wiekach tereny Warny zostały zasiedlone przez plemiona trackie. O wcześniejszej historii Traków lub ich pochodzeniu niewiele wiadomo. Przyjmuje się, że razem z pozostałymi indoeuropejskimi plemionami przywędrowały na tereny dzisiejszej Bułgarii w czasach eneolitu. Zasiedlali te tereny przez ponad tysiąc lat. Informacje o Trakach można zaczerpnąć z mitów greckich oraz Iliady i Odyseji. Okolice zasiedlały dwa trackie plemiona – Getów oraz Krobizów. W czasach trackich Warna stała się ważnym centrum handlu.
W VII w p.n.e. zaczęła się zmasowana kolonizacja terenów dzisiejszego bułgarskiego wybrzeża przez Greków. Powstało wiele nowych miast oraz rozbudowano stare – Tomi, Dionosopolis, Odessos, Apolonia, Mesemwria. Dawna nazwa Warny – Odessos po raz pierwszy została użyta przez Skimnos’a, który twierdził, że miasto zostało założone przez Greków w 572 roku p.n.e. O najwcześniejszej historii Odessos wzmianki można spotkać jedynie w starożytnych księgach historycznych opisujących wyczyny bojowe dawnych władców. Wiadomo, że w 511 roku p.n.e. król Persów Darii wraz z armią przeszedł obok Odessos. W 341 roku p.n.e. z kolei Filip II Mecedoński po podbiciu większości plemion trackich, próbował przejąć Odessos. Po wielu atakach na miasto, które skończyły się fiaskiem, zmuszony był do negocjacji i zawarcia sojuszu z Odessos. Dobre stosunki między miastem i państwem Macedońskim zachowały się także podczas panowania Aleksandra Wielkiego. Dopiero po jego śmierci stosunki się pogorszyły, co zakończyło się ogłoszeniem w 281 roku p.n.e. autonomii Odessos. Dla miasta nadeszły czasy rozkwitu, wzniesiono wiele nowych budynków oraz świątyń. Podpisano także między miastami Odessos, Tomi, Kalateja, Mesemwria i Apolonia tzw. Sojusz Pontyjski, który miał chronić przed sąsiednimi plemionami oraz zbliżającym się niebezpieczeństwem ze strony Rzymu.
Panowanie Rzymu zostało ustanowione w Odessos w 28 roku p.n.e. Pierwotnie miasto należało do prowincji Macedonia, a później do prowincji Mizia. Rzymianie prowadzili tolerancyjną politykę w stosunku do Odessos, dając miastu wielką samodzielność w handlu. W okresie II-III w. n.e. miasto rozbudowano. Wzmocniono mury obronne, wybudowano gimnasion, teatr oraz wiele świątyń Apollona i innych bogów. Wybudowano drogi oraz system kanalizacji, do którego podłączone były także Termy. Tłoczono monety z napisem Odessos. Decyzja Rzymu przeniesienia stolicy prowincji Mizji do nowo wybudowanego Marcianopolis, pozbawiła miasta wiodącej pozycji w regionie. Pod koniec IV wieku Marcianopolis podupada w wyniku ataków Gotów oraz Hunów i Odessos odzyskuje rolę wiodącego miasta na wybrzeżu Mizji.
Miasto odgrywa ważną rolę także po podziale Imperium Rzymskiego. Bizantyjski cesarz Justynian umacnia i rozbudowuje miasto. Bogactwo regionu przyciągało Słowian oraz Awarów, którzy licznie zasiedlali okolice. Przypuszcza się, że dzisiejszą nazwę Warna zawdzięcza właśnie Słowianom, pochodzącą od słowiańskiego wyrazu “vran”, czarny.
W VII wieku z południa na ziemie obecnej Bułgarii najechało plemię Prabułgarów. Osiedlili się oni też w okolicy Warny i zmieszali z ludnością Słowiańską. Przypuszcza się, że właśnie w tu podpisano porozumienie między wysłannikami cesarza Bizancjum Konstantynem Pogonatem oraz Chanem Asparuchem, władcą Prabułgarów w sprawie utworzenia Pierwszego Państwa Bułgarskiego. Prawdopodobnie tutaj też doszło do pierwszego oficjalnego przymierza między Prabułgarami i Słowianami.
W kolejnych stuleciach miasto wielokrotnie przejmowane było przez Bizancjum. Dopiero pod koniec XIII wieku Warna trwale weszła w granice państwa bułgarskiego. Stała się głównym handlowym portem państwa oraz główną siedzibą floty morskiej.
Najazd Turków na Bałkany nie oszczędził Warny. Została zdobyta przez armię sułtana Bojazida I w 1393 roku. Próby pomocy państw chrześcijańskich zakończyły się fiaskiem. W 1444 roku pod Warną Turcy rozgromili armię Władysława III Jagiełły, co ostatecznie położyło kres nadziejom Bułgarów na szybkie wyzwolenie spod panowania Turków.
Warna stała się typowym miastem orientalnym. Kontakty handlowe i kulturalne z Europą zamarły. Niewiele wiadomo o historii miasta w kolejnych czterech stuleciach. Jedyne wzmianki można znaleźć w dziennikach handlowców i podróżnych. W 1773 roku panowanie nad przejęła Rosja, ale trwało ono jedynie przez rok. Pod koniec XVIII i na początku XIX wieku Warna była świadkiem wielu bitew między Rosją i Turcją. Uzyskała niepodległość dopiero w 1878 roku po podpisaniu traktatu w San Stefano.
Zwiedzanie
Rzymskie Termy: ul. San Stefano, godziny otwarcia: codziennie bez poniedziałków 10:00-17:00, cena biletu: 1BGL. Wybudowane za panowania cesarza rzymskiego Antoninusa Piusa w II w n.e. Niestety o wspaniałości cywilizacji rzymskiej świadczą dzisiaj jedynie ruiny tej budowli.
Katedralna Cerkiew Zaśnięcia Bogurodzicy: pl. Metropolita Simeon. Wybudowana w latach 1884-86 według projektu Gencza Kunewa. Była symbolem wdzięczności narodu bułgarskiego za wyzwolenie z okupacji tureckiej. Jest ona drugą co do wielkości świątynią w Bułgarii (największa to cerkiew Aleksander Newski w Sofii). Cerkiew ta wybudowana w stylu neobizantyjskim uważana jest za jeden z symboli Warny. Imponujący ikonostas wykonany przez mistrzów debyrskiej szkoły zdobi przestronne wnętrze cerkwi. Obecne freski powstały w połowie XX wieku. Główna wieża cerkwi odbiega architektonicznie od reszty budynku. Została ona dobudowana na początku XX wieku.
Park Nadmorski: wzdłuż bulwaru Primorskiego i bulwaru Kniaz Boris. Największy park w Warnie. Został założony w roku wyzwolenia Bułgarii spod panowania tureckiego (1878).
Muzeum Przyrodnicze: Park Nadmorski, godziny otwarcia: 10:00 – 17:00 Cena biletu: dorośli 3 BGL, dzieci 2 BGL Kontakt: +359 52 22 81 94
Delfinarium Lokalizacja: Park Nadmorski, godziny otwarcia: codziennie bez poniedziałków 11:00; 14:00; 15:30 (występ trwa 40 minut), cena biletu: dorośli 16 BGL, dzieci 10 BGL, kontakt: +359 52 302 199. W delfinarium odbywają się pokazy tresury delfinów. Spektakl można filmować (kosztuje to 5 BGL) lub fotografować (3 BGL). W kasie można zakupić też gotowy film za 25 BGL.
Akwarium – Instytut rybołówstwa: Park Nadmorski, godziny otwarcia: codziennie bez niedzieli 9:00-19:00, cena biletu: Bułgarzy 1 BGL, obcokrajowcy 2 BGL, dzieci 1,80 BGL. Muzeum posiada kolekcję stworzeń morskich oraz muszli, krabów, raków, ukwiałów oraz skamieniałości znalezionych w Morzu Czarnym. Znajduje się tam również sala z żywymi rybami, jednak pozostawia ona wiele do życzenia. Akwaria są brudne i popękane, a sam budynek także wymaga gruntownego remontu. Opisy w języku bułgarskim, niemieckim, czeskim oraz rosyjskim.
Terarium: Park Nadmorski, godziny otwarcia: 9:30-20:00, cena biletu dorośli 1,20 BGL, dzieci 0,80 BGL, kontakt +359 52 302 571.
ZOO: Park Nadmorski, godziny otwarcia: codziennie 8:00-20:00, cena biletu dorośli 1,50 BGL, dzieci 0,80 BGL, kontakt +359 52 30 25 28.
Centrum Festiwalowo-Kongresowe: Park Nadmorski, godziny otwarcia: 11:00-21:00, kontakt: +359 52 608 457.
Obserwatorium astronomiczne i planetarium im. Mikołaja Kopernika: Park Nadmorski, godziny otwarcia: wykłady o 9:00; 10:30; 12:00; 14:00; 15:30, cena biletu dorośli 10 BGL, dzieci 5 BGL, kontakt +359 52 684 444. Pokazy nieba. Zostało całkowicie odnowione w roku 2002. Wejście do planetarium zdobi nietypowy pomnik Mikołaja Kopernika.
Muzeum Marynarki: Park Nadmorski, godziny otwarcia: 10:00-18:00, cena biletu 2 BGL, dla obcokrajowców 4 BGL, kontakt +359 52 632 018. Eksponaty przedstawiają historię bułgarskiej marynarki od wyzwolenia w 1878 do czasów obecnych. Opisy jedynie cyrylicą.
Opera: pl. Metropolita Simeon. Charakterystyczny czerwony gmach.
Kompleks Festiwalowy: skrzyżowanie ulic Sliwnica i bulwar Primorski. Odbywają się tu koncerty muzyki klasycznej.
Muzeum Archeologiczne: ul. Antim I.
Muzeum Bułgarskiego Odrodzenia: bulwar Kniaz Borys.
Mauzoleum króla Władysława Warneńczyka: w parku leżącym w północno zachodniej części miasta, dojazd autobusami nr 22, 141, 148, trolejbusami 82 i 82A. Znajduje się na jednym ze starożytnych trackich kurhanów. Wzniesiony jako znak wdzięczności narodu bułgarskiego do Polaków. Wraz ze śmiercią młodego króla Polski, pogrzebane zostały nadzieje Bułgarów na szybkie wyzwolenie spod panowania Turków.
Ewksinograd: na przedmieściach Warny. Niegdyś było letnią rezydencją księcia Aleksandra Battenberga. Gościli w niej później car Ferdynand i Borys III. Dziś rezydencja rządowa. Pałac zbudowany został w roku 1886 na wzór osiemnastowiecznych pałaców francuskich. Przy budowie pracowali architekci: Łazarow, Meyer oraz Rumpelmeyer. Pałac otoczony jest pięknym parkiem pełnym egzotycznych roślin.
Jezioro Warneńskie: na południe od Warna. Długość 15 km, szerokość 2 km. Ulubione miejsce dla wędkarzy. Jezioro połączone jest z morzem kanałem wybudowanym w roku 1907. Obok wznosi się wzgórze Dżawanawar Tepe, zwane także wzgórzem Genueńskim. Nazwę zawdzięcza ruinom bazyliki zbudowanej w stylu syryjskim przez kupców z Genui. W 1919 roku w bazylice znaleziono grobowiec zawierający trzy sarkofagi wykonane z alabastru, srebra i złota.
Kościół katolicki: bul. Kniaz Borys 80.
Niezbędne informacje:
Dworzec Kolejowy: przy skrzyżowaniu ulic. Drewnja i Presław Opis: Tutaj kończą trasę dwie z podstawowych bułgarskich linii kolejowych Ruse – Warna oraz Sofia – Warna. Latem kursują z Warny pociągi do Moskwy, Kijowa, Lwowa, Bratysławy, Pragi, Budapesztu oraz Bukaresztu.
Dworzec Autobusowy: ul. Władysława Warneńczyka. Oferuje połączenia do Sofii, Budapesztu, Pragi i Stambułu. Informacje o cenach i rozkładzie kursów krajowych uzyskać można w Adres Elap Warneński Brjag przy ulicu Musała 3 (tel. +359 52 632 266 w godzinach 8:00-17:00). O kursach międzynarodowych można się dowiedzieć w Group Travel przy bul. Kniaz Boris, tel. +359 52 256 734.
Morski Terminal Pasażerski: Port Warneński. Odpływają stąd promy do Odessy i Stambułu.
Międzynarodowe Lotnisko Warneńskie: drugie co do znaczenia lotnisko w Bułgarii. Obsługuje głównie loty czarterowe w sezonie letnim.
Poczta: bul. Wyborni, godziny otwarcia: 7:00 19:00, w niedzielę 8:00-12:00.
Szpital: bul. Syborni 40.
Konsulat Generalny RP: ul. Sławianska 18, +359 52 609 212, +359 52 609 213, faks: +359 52 609 211 e-mail: conplvar@techno-link.com.

22.08, środa (83 km)
Kamčija – 12 km Staro Orjahovo (dość spory ruch samochodowy, ale szeroka droga) – 17 km Rudnik – 26 km Gorica – 32 km Bjala – 38 km, przed Obzor, na skrzyżowaniu w prawo, drogowskaz na Popovič – 48 km Djulino – 55 km Panicowvo – 65 km przełęcz Djulinska – 66 km Gjuljovica – 68 km Orizare – 73 km Eskikšla – 76 km Tǎnkowo – 81 km Aheloj
(2 km dalej kemping „Aheloj”, za jeziorkiem po lewej, kompleks „Lozanna, „za bramą też po lewo, plaża , bary, restauracje, sklepy, sanitariaty)

BJALA (Бяла)
Znany w Bułgarii kurort, słynie z produkcji win. Po wjeździe do miasta zachęca do degustacji napis „Test wine”. To rodzinna winiarnia, o produkcji opowiada sympatyczny staruszek, ale wino sprzedaje stosunkowo drogo – 15 lewa.

23.08, czwartek
Wypad z kempingu „Aheloj” do Nesebaru i Slančev briag. Dużo hoteli, turystów, sklepów, życie nocne, taksówki.

NESEBAR (Несебър)
Jedno z najstarszych miast w Europie, zostało założone w 1000 r .p.n.e. przez Traków i nosiło nazwę Mesemwrija. W roku 510 p.n.e zostało zamienione w kolonię prze Greków pochodzących z miast Megara oraz Wizantion. Stopniowo przekształciło się w duże centrum kulturalne i handlowe. Mesemwrija była największym konkurentem Apollonii (Sozopol) w dziedzinie handlu w regionie Morza Czarnego. Miasto posiadało teatr, świątynię boga Apollona oraz było uprawnione do produkcji własnych monet ze srebra i brązu, a od III wieku p.n.e. też ze złota. W 72 roku p.n.e. zdobywają je Rzymianie i Mesemwrija zaczyna tracić wiodącą rolę na zachodnim wybrzeżu. Dopiero w VII-VIII wieku nadchodzi okres dynamicznego rozwoju miasta, które w tym okresie było pod władaniem Bizancjum.
Mesemwrija została zdobyta przez Bułgarów w 812 roku i dołączona do Pierwszego Państwa Bułgarskiego pod nazwą Nesebyr. Największy rozkwit następuje w czasach Drugiego Bułgarskiego Państwa, podczas panowania Cara Iwana Aleksandra. Dowodem tego są zachowane malowidła w cerkwiach pochodzących z XIII i XIV wieku.
W okresie panowania Imperium Otomańskiego na półwyspie Bałkańskim, miasto zmienia charakter i zaczyna przypominać orientalne miasta wschodnie. Dopiero w okresie Odrodzenia Narodowego (XIX wiek) zaczynają pojawiać się domy charakteryzujące się europejską architekturą. Sporo z nich zachowała się do dnia dzisiejszego i nadaje Nesebyr romantyczny klimat.
W 1956 roku Nesebyr zostaje uznany za archeologiczny i architektoniczny rezerwat, a w 1983 roku dołączone do listy Światowego Dziedzictwa Kultury.
Zwiedzanie
Nesebyr Bazylika (Stara Metropolia): ul. Mitropolitska. Ruiny świątyni, która została wybudowana w V wieku na pozostałościach świątyni Apolla. Rozbudowano ją w IX wieki. W 1257 roku została złupiona przez Wenecjan. Do czasu splądrowania pełniła rolę biskupstwa. Ruiny świadczą o dawnej świetności. Miała trzy nawy, duże okna.
Cerkiew Pantokratorska: ul. Mesemwrija, godziny otwarcia: codziennie 9:00-21:00. Pochodzi z XII-XIV wieku. Warto zwrócić uwagę na piękną dzwonnicę oraz bogactwo motywów zdobiących zewnętrzne ściany. Obecnie mieści się tu galeria sztuki.
Cerkiew Św. Jana Aliturgetosa: ul. Rybarska. Powstała w XIV wieku i prawdopodobnie była najwspanialszą świątynią w Nesebyr. Została jednak dotkliwie zniszczona przez trzęsienie ziemi w 1913 roku. W sezonie letnim wśród ruin cerkwi organizowane są koncerty.
Cerkiew Św. Jana Chrzciciela: ul. Mitropolitska, godziny otwarcia: codziennie 9:00-13:30 oraz 15:00-22:00. Powstała w XI wieku. Jest to trójnawowy, surowy budynek. Obecnie w mieści się tu galeria sztuki. Ściany pokrywają malowidła z XIV-XVII wieku.
Cerkiew Św. Zbawiciela: ul. Achełoj, godziny otwarcia: od poniedziałku do piątku 10:00-13:00 oraz 14:00-17:30, w soboty i niedziele 10:00-13:30, cena biletu 1,70 BGL. Zbudowana za czasów panowania tureckiego w 1609 roku. Wewnątrz świetnie zachowane freski.
Cerkiew Św. Stefan: ul. Mena, godziny otwarcia: codziennie 9:00-12:00 oraz 14:00-18:00, cena biletu 2 BGL, fotografowanie 3 BGL. Powstała w X wieku jako trójnawowa bazylika. Po splądrowaniu bazyliki (Stara Metropolia) przejęła rolę biskupstwa. Wnętrze zdobią freski z XV-XVI wieku, bogato zdobiony ikonostas oraz tron biskupi.
Cerkiew Archaniołów Michała i Gabriela: ul. Hemus. Postała w XIII wieku. Zachowała się w stosunkowo dobrym stanie, ale nie jest udostępniona do zwiedzania.
Cerkiew Św. Teodora: ul. Neptuna. Okres zbudowania świątyni nie został jeszcze sprecyzowany, ale przypuszczalnie może to być XIII wiek. Została częściowo odnowiona, ale nie jest udostępniona do zwiedzania.
Cerkiew Św. Paraskewy: ul. Hemus. Zbudowana w XIII wieku. Bogato dekorowana fasada. Budynek jednonawowy, pełniący obecnie rolę restauracji.
Nesebyrska Cerkiew Prawosławna: ul. Sławianska. Jedyna działająca cerkiew w Nesebyr.
Muzeum Archeologiczne: ul. Mesemwrija 2, godziny otwarcia: od poniedziałku do soboty 9:00-13:30 oraz 14:00-21:00, w okresie letnim również w niedziele 9:00-13:00 oraz 14:00-19:00, cena biletu: 2,10 BGL, fotografowanie 3 BGL, +359 554 260 18. Wśród eksponatów znajdują się wyrobu garncarskie z V-II wieku p.n.e., stare kotwice, przedmioty z okresu trackiego i rzymskiego oraz zbiór ikon pochodzących z nesebyrskich cerkwi. Napisy eksponatów w języku bułgarskim i angielskim.
Muzeum Etnograficzne: ul. Mesemwrija 32, godziny otwarcia: codziennie 10:00-14:00 oraz 15:00-18:00, cena biletu: 1,20 BGL, w soboty bezpłatnie. Mieści się w drewnianym budynku pochodzącym z okresu bułgarskiego odrodzenia. Prezentowane są tu stroje ludowe z różnych regionów oraz przedmioty przedstawiające dzieje tkactwa. Napisy w języku bułgarskim i niemieckim.

SLANČEV BRJAG (Слънчев бряг)
Położony ok. 10 km na północ od Nesebyr. Usytuowany jest wzdłuż zalewu w kształcie półksiężyca skierowanego na wschód. Przy północnej części kurortu kończą się ostatnie wzgórza Starej Płaniny (Bałkan). Stosunkowo nowy kurort, oferujący i festiwale (np. muzyki bułgarskiej „Złoty Orfeusz”), sporty wodne, golf. Wraz ze Złotymi Piaskami to największe kurorty bułgarskiej riwiery. Miasto zabudowane jest hotelami, parkami rozrywki, restauracjami i dyskotekami. Większość obiektów otwierana jest na początku lata i zamykana jesienią. Plaża rozciąga się na 8 km i jest szeroka od 30 do 60 m. Piasek ma drobną strukturę i złocisty kolor. Wzdłuż plaży ciągną się naturalne wydmy, wśród których rośnie 16 gatunków rzadkich roślin. Morskie dno jest równe, a woda zazwyczaj spokojna i klarowna. Pogoda zapewnia 1700 słonecznych godzin w okresie od maja do października. Stąd też pochodzi nazwa kurortu.

24.08, piątek (79 km)
I wariant: Aheloj – 8 km Pomorie – 16 km Sarafovo – 26 km Burgas (bardzo fajna plaża, wzdłuż której można jechać ścieżką asfaltową) – 40 km Marinka – 56 km Novo Paničarevo – 62 km Jasna poljana – 73 km Primorsko (6 km dalej kemping „Jug”)
II wariant: Aheloj – 6 km Kableškovo – 11 km Laka – 27 km Burgas (bardzo fajna plaża, wzdłuż której można jechać ścieżką asfaltową) – 48 km Rosen – 57 km Veselie – Jasna poljana – Primorsko
(6 km dalej w kierunku Lozenec kemping „Jug”, na brzegiem morza)

POMORIE (Поморие)
14 tys. mieszkańców, jedno z najpiękniejszych miasteczek na bułgarskim wybrzeżu. Zlokalizowane jest 18 km na północny zachód od Burgas, na skalistym półwyspie. Jest magnetycznym i niepowtarzalnym ośrodkiem wypoczynkowym oraz leczniczym. Posiada przyjemne centrum, jest świetną i niedrogą bazą wypadową do Nesebyr i Sozopoł. Wybrzeże jest niskie i piaszczyste, a plaża ma długość ponad 4 km.
Historia
Powstało w starożytności (V-IV wiek p.n.e.) pod nazwą Anchialo jako jedna z greckich kolonii nad Morzem Czarnym. Dobra lokalizacji przyczyniła się do rozkwitu miasta, a sąsiedztwo z słonym jeziorem zdeterminowało rozwój wydobycia soli. Mieszkańcy zajmowali się także rybołówstwem i winiarstwem. Miasto w 25 wiekowej historii przeżyło pożary, ataki Rzymian, Bizantyjczyków, Krzyżaków oraz Turków. Po wyzwoleniu spod panowania tureckiego (1878) przekształca się w ośrodek wypoczynkowy i handlowy. Dziś rozwija się tu produkcja nowych gatunków win białych i czerwonych, wysokiej jakości rakii i koniaku. Miasteczko stało się centrum turystyki leczniczej – „pomoryjskie błota”.
W lecie odbywają się tu od blisko półwiecza „Dni Jaworowa” – słynnego bułgarskiego poety.
Zwiedzanie
Cerkiew Św. Bogurodzica: park w centrum miasta. Jej twórcą był Usta Genczo, który szkolił się u samego Nikoły Ficzewa.
Monastyr Św. Georgi: ul. Kniaz Boris 1. Zabytek architektury średniowiecznej. Posiada bogatą kolekcję ikon pochodzących z XVIII i XIX wieku.
Cerkiew Przemienienia Pańskiego: ul. Chan Kubrat 1. Pochodzi z 1764 roku i jest typowym przykładem skromnej architektury cerkwi bułgarskich, które powstawały w latach panowania tureckiego. Ówczesne prawo zakazywało budowania świątyń chrześcijańskich, które byłyby wyższe lub wyglądały okazalej od muzułmańskich meczetów.
Pomoryjskie słone jezioro: naturalna laguna z wysoką zawartością soli o powierzchni 850 ha. Wysoki poziom soli determinuje występowanie wielu specyficznych dla jeziora gatunków zwierząt i roślin. W południowej części wydobywa się lecznicze „pomoryjskie błoto”, a część północna używana jest do produkcji soli „Kurhan Tracki”.
Antyczny kurhan tracki (II w n.e.) znajduje się 500 m na północ od kempingu Europa. Kurhan otwarty jest do zwiedzania w sezonie letnim. Murowany grobowiec znajduje się pod usypanym kurhanem ziemnym.

BURGAS (Бургас)
Czwarte co do wielkości miasto Bułgarii, ulokowane w środkowo-południowej części wybrzeża Morza Czarnego. Z powodu rozwiniętego przemysłu nie jest to lokalizacja o walorach turystycznych, ale stanowi za to bazę wypadową do okolicznych miejscowości nadmorskich oraz jest dużym węzłem komunikacyjnym i handlowym. Tu swoje bazy ma wiele linii autokarowych obsługujących zarówno połączenia krajowe jak i międzynarodowe. Port, linia kolejowa, lotnisko obsługujące loty czarterowe. Pełni podobną funkcję na wybrzeżu jak Warna w części północnej. Duża część turystów przyjeżdża tu na zakupy.
Zwiedzanie: muzeum historyczne, katedra św. św. Cyryla i Metodego, cerkiew ormiańska św. Chacza, park nadmorski z pomnikiem Adama Mickiewicza i ekspozycją kwiatów „Flora”, kościół katolicki przy ul. Car Petyr 5 (obok Dworca Głównego). W sierpniu odbywa się tu międzynarodowy festiwal folkloru i tydzień sztuki dziecięcej.
W okolicy warto obejrzeć warzelnie soli na jeziorem Burgaso i Atanasovsko.

PRIMORSKO (Приморско)
Leży u stóp góry Strandża, około 50 km na południe od Burgas. Mały półwysep, na którym położona jest miejscowość wysuwa się w morze niedaleko ujścia rzeki Djawołskiej – raju dla rybaków. Łagodny klimat i spokojne morze to główne przyczyny rozwoju tego regionu. Miejsce popularne szczególnie wśród młodzieży, plaże wiją się kilometrami. Kurort oferuje wiele rozrywek.
Na północ znajduje się rezerwat przyrody rzeki Ropotamo.

25.08, sobota (57 km)
Primorsko – 3 km Lozenec – 11 km Carevo – 15 km Izgrev – 25 km Balgari – 30 km Kondolovo – 39 km Gramatikovo – 57 km Malko Tarnovo 51 km – 7,5 km przejście graniczne bułgarsko-tureckie

CAREVO (Царево)
Turyści i wczasowicze przyjeżdżają tutaj dla okolicznych atrakcji przyrodniczych. Miejscowy port oferuje uprawianie żeglarstwa. Zajęcie znajdą tu również myśliwi.